Bultbroed en bultbroed


Als imkers zeggen dat een kast bultbroed heeft bedoelen ze dat er onbevruchte eitjes, dus darreneitjes, in werkstercellen zijn gelegd. Vaak gaat men er van uit dat er eierleggende werksters in het volk zitten. Bij doorvragen blijkt er echter meer aan de hand te zijn. Soms zijn het eierleggende werksters maar er kan ook een onbevruchte koningin in het volk zitten die alleen onbevruchte eitjes legt. Maar meestal noemt men alles bultbroed. Dat geeft spraakverwarring en kan tot verkeerde adviezen leiden.

In het algemeen kan men door na te gaan wat er is gebeurd er wel achter komen waar we mee te doen hebben.

Als een volk al heel lang hopeloos moerloos is krijgen we te maken met eierleggende werksters.  Eierleggende werksters leggen meerdere eitjes in één cel, tot wel zeven of acht stuks.
Zat er een onbevruchte koningin in dan kan het zijn dat ze wegens slecht weer of veel wind niet bevrucht is geraakt. Ze legt dan wel eitjes, netjes één per cel, die dan uitgroeien tot darren.

In beide gevallen kan men geen koningin invoeren zonder dat deze afgestoken wordt.
Hoe te handelen:

Geval 1 en gelijk de moeilijkste: Het volk is al lang moerloos en de werksters zijn eitjes gaan leggen. Zo’n volk zet geen doppen aan op open broed en ze nemen ook geen koningin aan. Die wordt direct gedood. Handelen als volgt: https://buckfastimker.wordpress.com/handigheidjes/eierleggende-werksters/

Geval 2: Er is wel een koningin aanwezig maar deze is niet goed of helemaal niet bevrucht. Zij legt onbevruchte eitjes in werkstercellen. Dat wordt dus darrenbroed. Zo’n volk zet ook geen doppen aan op open broed en ze nemen ook geen koningin aan.
Handelen als volgt: Koningin eruit halen en verenigen met een ander volk.

Geval 3: Dit geval kan je op het verkeerde been zetten. Zelf heb ik het een aantal malen meegemaakt. In een hopeloos moerloos volk wordt een jonge onbevruchte koningin ingevoerd. 5 dagen na invoeren kijk je of het invoeren is geslaagd. De koningin loopt op de raat en er zijn eitjes en soms al hele kleine larfjes. Dit wordt bultbroed.
Als de bevruchting van de koningin is geslaagd zie je b.v. 15 dagen na invoeren van de koningin een gedeelte met bultbroed, een gedeelte waar de eitjes schots en scheef liggen en meerdere eitjes in één cel gelegd. De koningin legt ook eitjes. Netjes 1 per cel. Hier waren op het moment van invoeren van de koningin werksters aanwezig waarvan de eierstokken al zo ver waren ontwikkeld om eitjes te gaan leggen. De jonge ingevoerde koningin wordt niet opgemerkt omdat zij geen feromonen afscheid. Deze koningin gaat echter steeds meer feromonen afscheiden, zeker als ze wordt bevrucht. Deze feromonen remmen de ontwikkeling van de eierstokken van de werksters en na een paar dagen leggen die werksters geen eitjes meer. Hier zou je bijna de koningin verwijderen omdat zij darrenbroedig zou zijn. Het zit echter een normale leggende moer in het volk en deze hoef je ook niet te verwijderen..

Geval4: Jonge bevruchte koninginnen kunnen beginnen met het leggen van onbevruchte eitjes. Dit kan wel 2 weken aanhouden. Daarna begint ze bevruchte eitjes te leggen en wordt er gewoon werksterbroed gevormd. In eerste instantie zou je denken dat het niet goed is met de koningin maar zie het maar als een oefenperiode van de koningin.

Heel vaak hoor je dat je de ramen moet vernietigen alsof er een besmettelijke ziekte heerst. Dat is onzin. De raat bestaat nog uit gewone werkstercellen die alleen wat uitgebouwd zijn om de darren te kunnen huisvesten. Als alles in de kast weer in orde is met een leggende koningin worden de verhoogde randen van de cellen weggeknaagd en ziet de raat er weer normaal uit.

Eerst goed nadenken welke situatie van toepassing is en dan pas handelen.

Heb je nog vragen? Of is iets onduidelijk? Laat het even weten in de reacties hieronder!

6 gedachten over “Bultbroed en bultbroed”

  1. Beste,

    Ik denk dat ik te maken heb met geval 2, maar ik twijfel of het toch niet geval 4 kan zijn. Mijn volk is in juli gaan zwermen en leek in augustus moerloos te zijn (geen brias). Op 11 augustus een raam open broed ingehangen om te kijken of er inderdaad geen moer in zat. Drie dagen later geen dop kunnen vinden, maar paar dagen later wel. Op 1 september moer gezien maar nog steeds geen brias. Op 8 september de moer weer gezien maar nu alleen darrenbroed (in HK en BK op het raam dat was ingehangen voor de moerproef). Verder geen brias. Het darrenbroed is ook niet mooi aaneengesloten. Daarom denk ik geval 2, maar voordat ik de moer dood en het volk laat afvliegen bij een andere stand zou ik dit wel graag zeker willen weten.

    Groetjes,

    F.

    1. Als er doppen zijn aangetrokken werd er een nieuwe koningin aangemaakt. Deze zou dan rond 23 augustus zijn uitgelopen. Waarschijnlijk zag je haar op 1 september. Rond 8 september zou ze dan aan de leg moeten zijn en zou je brias moeten zien. Nu ruim een maand later zou er al uitgelopen broed moeten zijn. Is dat er niet dan heb je idd geval 2.
      Groet,
      Henk

      1. Dag Henk,

        Bedankt voor je reactie.
        Er is alleen darrenbroed en dit is her en der verspreid, maar in de blog staat bij geval 4 ‘in het begin kan de moer alleen onbevruchte eitjes leggen en dit kan wel twee weken duren’. Dus daarom twijfelde ik of de moer nog aan het ‘oefenen’ is of dat ze gewoon slecht/niet bevrucht is. Er zitten namelijk nog steeds werksters in het volk (deze zouden nu toch onderhand bijna allemaal dood moeten zijn gezien de tijd die er tussen heeft gezeten).

        Groet,

        F.

      2. Werksters die niet veel hoeven te doen leven langer. Verwijder de koningin en verenig het met een ander volk.
        Groet,
        Henk

  2. Dag Henk,

    Ik heb ’n ingewikkeld gevalletje, ik heb ’n koningenen aflegger gemaakt uit ’n volk, in dit volk zijn redcellen getrokken en er is een nieuwe koningin, eerst heel rommelig aan de leg, meerdere eitjes per cel ed, nu goed aan de leg, netjes 1 eitje, maar er wordt alleen darrenbroed verzegeld, ik heb nog geen werksterbroed ontdekt, het vreemde is dat er nu wel telkens zwermcellen worden getrokken….
    Wat is hier aan de hand? Darrenbroedige koningin?
    Een Darrenbroedige koningin kan dan toch ook geen nieuwe opvolgen produceren via redcellen/wisselcellrn/zwermcellen?
    Moet ik deze koningin verwijderen?

    1. Hallo Geerten,
      Haal die koningin er maar uit. Niet goed bevrucht en/of beschadigd. Niet door emmeren. Kost je alleen maar tijd.
      Henk

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.